ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆ

ଷଢ଼େଇକଳା-ଖରସୁଆଁ ଡାଏରୀ - ୨ ଡ. ସତ୍ୟପ୍ରିୟ ମହାଳିକ         ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟକୁ ଷଢ଼େଇକଳା-ଖରସୁଆଁର ଅବଦାନ କିଛି କମ‌୍‍ ନୁହେଁ| ମାତ୍ର ଏ ସଂପର୍କରେ କୌଣସି ବିଧିବଦ୍ଧ ଆଲୋଚନା ବା ଗବେଷଣା ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରିନାହିଁ| ଏ ଅଞ୍ଚଳର କଥିତ ଭାଷା, ଲୋକ ସାହିତ୍ୟ ବା ଲୋକ ସଂସ୍କୃତି ବ୍ୟତୀତ ଲିଖିତ / ପ୍ରକାଶିତ ସାହିତ୍ୟର ସଂଖ୍ୟା ଗୁଣାମିକ ଓ ପରିମାଣାମିକ ଭାବେ ଅତୁଳନୀୟ| ଲୋକ ସାହିତ୍ୟକୁ ଛାଡ଼ି ଦେଲେ ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟାଦର୍ଶରେ ଲିଖିତ ବହୁ କାବ୍ୟ, କବିତା, ଛାନ୍ଦ, ଚମ୍ପୂ, ନାଟକ, ପ୍ରବନ୍ଧ, କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ ଆଦି ପ୍ରକାଶିତ ଓ ଅପ୍ରକାଶିତ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡ଼ି ରହିଛନ୍ତି ବା କୀଟଦ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇ ସାରିଛନ୍ତି|         ଉପଯୁକ୍ତ ସଂରକ୍ଷଣ, ସଂଗ୍ରହ ଓ ସଂପାଦନା ଅଭାବରୁ ତଥା ପୁନଃ ମୁଦ୍ରଣ ଓ ପରିଚର୍ଚ୍ଚା ଅଭାବରୁ ଏହି ଅମୂଲ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ କୃତିସବୁ ଆଜି ବିଲୁପ୍ତ ପ୍ରାୟ| ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଘରେ ଘରେ ତାଳପତ୍ର ପୋଥି ଗାଦି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ| ପ୍ରାଚୀନ କାବ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ, ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ ଓ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସଙ୍କ ଭାଗବତ, ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଙ୍କ କାବ୍ୟ-କବିତା ଆଦି ଏ ଅଞ୍ଚଳରେ ବେଶ‌୍‍ ଲୋକପ୍ରିୟ| ଗାଁ ଗହଳରେ ଏବେ ସୁଦ୍ଧା ମଞ୍ଚସ୍ଥ କରାଯାଏ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ| ଘରେ ଘରେ ‘ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୁରାଣ’ ଓ ‘ମଧୁବର୍ଣ୍ଣବୋଧ’ ସାଇତା ହୋଇଥାଏ|         ଷଢ଼େଇକଳା-ଖରସୁଆଁର କବି ଓ ଲେଖକଙ୍କ ଏକ ତାଲିକା ଟିକିଏ ତ ନୃପେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ ତାଙ୍କ ‘Singhbum Seraikella and Kharaswan (through the ages)’ଗ୍ରନ୍ଥରେ ସୂଚୀତ କରିଛନ୍ତି| ଏଥିରେ ଷଢ଼େଇକଳାର ପ୍ରାୟ ୬୨ ଜଣ ଓ ଖରସୁଆଁର ପ୍ରାୟ ୧୨ ଜଣ ପ୍ରମୁଖ କବି/ଲେଖକଙ୍କ ନାମ ସହିତ ତାଙ୍କ କୃତିଗୁଡ଼ିକର ସୂଚନା ରହିଛି| ଷଢ଼େଇକଳାର ମହାରାଜା ଉଦିତ ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓଙ୍କ ଚରିତ କାବ୍ୟ-କବିତାର ଏକ ସଂଗ୍ରହ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେ଼ମୀ ‘ଉଦିତ‌୍‍ନାରାୟଣ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ’ ନାମରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି| ଏହି ଅଞ୍ଚଳରୁ ଆଧୁନିକ ସାହିତ୍ୟର ଅନନ୍ୟ ସ୍ରଷ୍ଟା କାଳିପ୍ରସନ୍ନ କବି, ବିଜୟ ପ୍ରତାପ ସିଂହଦେଓ, ଆଦିତ୍ୟ ପ୍ରତାପ ସିଂହଦେଓ, ଶମ୍ଭୁନାଥ ମୋଦକ ଇତ୍ୟାଦି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ, ନାଟକ ଓ ଉପନ୍ୟାସ ଆଜି ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟାୟ ସଂଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି|         ଏସବୁ ବିଗତ ଦିନ ଇତିହାସ| ଅବଶ୍ୟ ଆଗପରି ଆଉ ସାହିତ୍ୟ ସ୍ରଷ୍ଟା ନାହାନ୍ତି| ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା-ସାହିତ୍ୟରେ ସେପରି ଦକ୍ଷତା ଆଉ ବର୍ତ୍ତମାନ ପୀଢ଼ିର ଲେଖକ / କବିଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ| ତଥାପି କିଛି କିଛି ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେମୀ, ଲେଖକ ଓ କବି ତଥା ସାହିତ୍ୟାନୁରାଗୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ବିକାଶ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି| ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅତନୁ କବି, ଜ୍ୟୋତିଲାଲ ସାହୁ ଓ ଶ୍ରୀ ବିଷ୍ଣୁପଦ ସିଂହଦେବ ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣଯୋଗ୍ୟ|         ବଡ଼ ଖୁସିର କଥା ଯେ, ଏଇ ନିକଟରେ ଷଢ଼େଇକଳାରୁ କିଛି ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେମୀଙ୍କ ସହଯୋଗରୁ ‘ପଲାଶ’ ନାମକ ଏକ ପ୍ରତିକାର ପ୍ରଥମ ସଂଖ୍ୟା (ରଥଯାତ୍ରା ବିଶେଷାଙ୍କ / ଜୁଲାଇ ୨୦୧୩) ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି| ୪୪ ପୃଷ୍ଠା ବିଶିଷ୍ଟ ଏଇ ପତ୍ରିକାଟିରେ ୮ଟି ପ୍ରବନ୍ଧ, ୩ଟି ଗଳ୍ପ ଓ ୮ଟି କବିତା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି| ଏହାର ସଂପାଦକ ଅତନୁ କବି ତାଙ୍କ ସଂପାଦକୀୟରେ ଲେଖିଛନ୍ତି – “¨ ¨ ¨ ଆମର ସମ୍ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ଚିର ସାଫଲ୍ୟ ମଣ୍ଡିତ ହେବ ଆମର ଜାତୀୟ ଜୀବନର ଜୟଯାତ୍ରା| ଆମର ଆନ୍ତରିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସ୍ବାକ୍ଷର ନେଇ ପଲାଶର ପ୍ରକାଶନ|”         ଏହି ପତ୍ରିକାଟିରେ ଅଧିକାଂଶ ଲେଖା ସିଂହଭୂମ ଅଞ୍ଚଳର ଲେଖକଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଲିଖିତ| ସୁଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରଚ୍ଛଦ ସହ ପତ୍ରିକାଟିହାଇ ଠିଆ ହୋଇପାରିବ|         ଆଉ ଗୋଟିଏ ଓଡ଼ିଆ ପତ୍ରିକା ତିନି/ଚାରିବର୍ଷ ତଳେ ଜାମସେଦପୁର (ଟାଟାନଗର)ରୁ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇ ମାତ୍ର ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଟକି ଗଲା| ପତ୍ରିକାଟିର ନାମ ଥିଲା ‘ଅବଶିଷ୍ଟ ଓଡ଼ିଆ’| ଅବଶ୍ୟ ଆଉ ଗୋଟେ ସାମୟିକ ପତ୍ରିକାର ନାଁ ମନେ ପଡ଼ୁଛି- ‘ସିଂହଭୂମ’| ଏହା ବାଦଲ ଭୂୟାଁଙ୍କ ସଂପାଦନାରେ ପ୍ରକାଶପାଏ| ଅନିୟମିତ ଏଇସବୁ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ବ୍ୟତୀତ ଆହୁରି କେତୋଟି ଲିଟିଲ ମ୍ୟାଗାଜିନ‌୍‍ ବେଳେବେଳେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି| ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ, ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା, ସଂପାଦନା ଓ ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରକରଣର ଅଭାବରୁ ଏଇ ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକ ଦୀର୍ଘଜୀବୀ ହୋଇପାରୁ ନାହାନ୍ତି| ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ବା ଓଡ଼ିଶାର କୌଣସି ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂସ୍ଥା ଯଦି ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ଯୋଗାଇ ଦିଅନ୍ତେ; ହୁଏତ ଏପରି ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶନ ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ସାହିତ୍ୟପ୍ରେମୀମାନେ ଉସିାହିତ ହୁଅନ୍ତେ|         ସବୁଠୁ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି - ମୁଦ୍ରଣ ସମସ୍ୟା| ପ୍ରକାଶନ ପାଇଁ ଏମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ଭୁବନେଶ୍ବର ବା ରାଉରକେଲା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଛନ୍ତି| ତଥାପି ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା-ସାହିତ୍ୟ ବଞ୍ଚି ରହିଛି, ତାହା ଆମ ପାଇଁ ଆଶ୍ବାସନା ଓ ଭରସା କରିବାର କଥା| ଏହି ସବୁ ଲେଖାଲେଖିକୁ ନେଇ ଓ ଲେଖକ/ସଂପାଦକଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କର୍ମଶାଳା (Work shop) କରାଯାଇ ପାରିଲେ ଏ ଦିଗରେ ଅଧିକ ସଫଳତା ମିଳିପାରିବ| ଆମେ ତାହା ହିଁ ଆଶା କରିବୁ| ଆସୋସିଏଟ‌୍‍ ପ୍ରଫେସର, ଓଡ଼ିଆ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ କେ.ଏସ‌୍‍. କଲେଜ, ଷଢ଼େଇକଳା, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ପିନ‌୍‍-୮୩୩୨୧୯, ଫୋନ- ୦୯୪୩୧୫୨୧୪୯୧

ସିଂହଭୂମ (ସିଂହଭୂମି) ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପଦେ ଅଧେ ଶ୍ରୀ ଅମ୍ବିକା ଚରଣ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ         ଏହି ‘ସିଂହଭୂମ’ ବା ‘ସିଂହଭୂମି’ ଓଡ଼ିଶାର ଅନ୍ତଭୁର୍କ୍ତ ଥିଲା| ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ଅନ୍ତଭୁର୍କ୍ତ| ଏହା ଏକ ବଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ତିନି ଭାଗରେ ଭାଗ କରାଯାଇ ପୂର୍ବସିଂହଭୂମ, ପଶ୍ଚିମ ସଂହଭୂମ ଓ ଷଢୈକଳା, ଖରସୁଆଁ ଜିଲ୍ଲା କରାଯାଇଛି| ପୂର୍ବ ସିଂହଭୂମ ଜିଲ୍ଲା ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଝାଡ଼ଗ୍ରାମ ସବ‌୍‍ଡିଭିଜନ‌୍‍ର ସୀମାନ୍ତରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଜମସେଦପୁର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଜାମଶୋଳା ଗେଟ‌୍‍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ| ପଶ୍ଚିମ ଜିଲ୍ଲା ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ରାଉରକେଲା ନିକଟସ୍ଥ ଭାଲୁଲତା ରେଳଷ୍ଟେସନ ଓ ମଝିରେ ଚକ୍ରଧରପୁର, କେରା, କୁଢୈକଳା, ଶଣୁଆ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ| ଏହାଛଡ଼ା ଏହା କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ସୀମାନ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ| ପୂର୍ବ ସିଂହଭୂମ ଓ ପଶ୍ଚିମ ସିଂହଭୂମ ଜିଲ୍ଲାର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ଛୋଟ ଜିଲ୍ଲାଟି ହେଉଛି ଷଢ଼୍ଭେକଳା ଖରସୁଆଁ ଜିଲ୍ଲା|         ଆଜିଠୁ ୬୦-୬୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ସମଗ୍ର ‘ସିଂହଭୂମ’ ବା ‘ସିଂହଭୂମି’ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅନ୍ତଭୁର୍କ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତି ଯଥେଷ୍ଟ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇ ଉଠିଥିଲା| ‘ସିଂହଦେବ’ ଉପାଧିଧାରୀ ରାଜାମାନେ ଏହି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଶାସନ କରୁଥିଲେ| ଅର୍ଥାତ‌୍‍ ଏହା ସିଂହରାଜାମାନଙ୍କର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଥିଲା| ଏଣୁ ଏହା ସିଂହଭୂମ ନାମରେ ପରିଚିତ| ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସିଂହଭୂମି ନାମରେ ବିଖ୍ୟାତ|         ଷଢୈକଳା (ଷଡ଼ସକଳା) ଓଡ଼ିଶାର ଗୋଟିଏ ଗଡ଼ଜାତ ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା| ଏହି ୩୬ଟି ଗଡ଼ଜାତ ମଧ୍ୟରେ ଷଢୈକଳା ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଓ କ୍ଷମତାଶାଳୀ ଥିଲା| ଏଠାକାର ସିଂହଦେଓ ରାଜାଙ୍କୁ Rulling-in-Chief ଷଢୈକଳା କୁହାଯାଉଥିଲା| କେବଳ ଷଢୈକଳା ରାଜା ତାଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବାର କ୍ଷମତା ଲାଭ କରିଥିଲେ| ଇଂରେଜ ଶାସନ କାଳରେ ଇଂଲଣ୍ଡରୁ Political Agents ମାନେ ଷଢୈକଳା ଆସୁଥିଲେ ଓ ରାଜାଙ୍କ ସହିତ ସୁସମ୍ପର୍କ ରକ୍ଷା କରୁଥିଲେ ଓ ବେଳେବେଳେ ରାଜାଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ନେଇ ଯାଉଥିଲେ| ସେ ସମୟର ରାଜା ଆଦିତ୍ୟ ପ୍ରତାପ ସିଂହଦେବ ଆଧୁନିକ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷାରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷିତ ଥିଲେ| ସେ ତାଙ୍କ ଜେଜେବାପା ଶ୍ରୀ ଉଦିତ‌୍‍ ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ହୋଇଥିଲେ| କାରଣ ତାଙ୍କର ବାପା (ଯୁବରାଜ) ଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଯାଇଥିଲା| ଷଢୈକଳା ରାଜାଙ୍କ ଦ୍ବିତୀୟ ପୁତ୍ର ଶ୍ରୀ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ ବଲାଙ୍ଗୀର ରାଜା (ପାଟଣା ରାଜା)ଙ୍କ ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର ହୋଇଥିଲେ ଓ ପାଟଣା ରାଜା ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ଥିଲେ| ସେ ମାଣ୍ଡିରାଜା ଶ୍ରୀ ବିଶ୍ବନାଥ ପ୍ରତାପ ସିଂହ (ପ୍ରାକ୍ତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ)ଙ୍କୁ ଜ୍ବାଇଁ କରିଥିଲେ|         ଷଢୈକଳା ରାଜ୍ୟ ଭାଷା, ସଂସ୍କୃତି, ଶିଳ୍ପକଳା, ନୃତ୍ୟକଳା, ସଂଗୀତ କଳା, ଛଉ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରଭୃତି ଷୋଳକଳାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା| ବର୍ତ୍ତମାନ ସିଂହଭୂମ ଅନ୍ତର୍ଗତ କେରା, କୁଢ଼୍ଭେକଳା, ସଣୁଆ ପ୍ରଭୃତି କେତେକ ଅଞ୍ଚଳ ଆଦିବାସୀ ବହୁଳ ଅଞ୍ଚଳ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସବୁ ସ୍ଥାନରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ସଂସ୍କୃତି, ଓଡ଼ିଶାର ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଠିକ‌୍‍ ପୂର୍ବଭଳି ଲୋକେ ପାଳନ କରି ଆସୁଛନ୍ତି| ଏହି ସବୁସ୍ଥାନ ବୁଲିବାକୁ ଗଲେ ଏବେ ବି ମନେହୁଏ ଯେପରି ଏଗୁଡ଼ିକ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଗତ|         ଷଢୈକଳା ଖରସୁଆଁ ଓଡ଼ିଶା ସଂସ୍କୃତିର ପୀଠସ୍ଥଳ ଥିଲା| ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପ୍ରଥମେ ବିହାର ଓ ପରେ ଝାଡଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ଅନ୍ତଭୁର୍କ୍ତ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଏବେବି ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତି ଭାଷା ଓ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଠିକ‌୍‍ ପୂର୍ବପରି ଓଡ଼ିଶାର ଅଂଶ ବୋଲି ମନେ ହୁଏ| ଏହି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳର ଭାଷା ହିନ୍ଦୀ, ଆଦିବାସୀ, ମହାନ୍ତ (କୁଡ଼ୁମି) ଭାଷାରୁ ମିଳିତ ଏକ ପ୍ରକାର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା| କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ମଧ୍ୟ ଯଥେଷ୍ଟ ମାଧୁର୍ଯ୍ୟ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୁଏ|  ସାବିତ୍ରୀ ବ୍ରତ, ବଡ଼ଓଷା, ମାଣବସା ଓଷା, ଚିତଉ ଅମାବାସ୍ୟା, ଗହ୍ଳା ପୂର୍ଣ୍ଣିମା, ରଜ ପ୍ରଭୃତି ବିଶେଷ ପର୍ବ ପାଳିତ ହୁଏ| ଭାଗବତ, ପୁରାଣ, କାର୍ତ୍ତିକ ପୁରାଣ ବିଭିନ୍ନ ବ୍ରତ କଥା ଏବେବି ଓଡ଼ିଆ ପୁସ୍ତକ ପଢ଼ାଯାଏ| ପୁରୀ ମୁକ୍ତିମଣ୍ଡପର ପଞ୍ଜିକା ଏହିସବୁ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ପ୍ରଚଳିତ|         ଏକ କଥାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଏବେବି ଏହି ସବୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ଓଡ଼ିଶାର ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତି ବଞ୍ଚି ରହଛି| ତଥାପି ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସଂଗଠନ ତରଫରୁ ସମୟ ସମୟରେ ଏହି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳ ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ପ୍ରୟୋଜନ| ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତିର ଅଧିକ ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର ଆବଶ୍ୟକ| Guest Teacher Sri Jagannath Shishu Vikash Kendra Sri Jagannath Mandir Complex, New Settlement, P.O.- Kharagpur - 721301, Dt.- Paschim Medinapur (West Bengal), Ph. 08900365075

ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆର ଦୁଃଖ              ଶ୍ରୀ ପ୍ରବୋଧ କୁମାର ମିଶ୍ର ବିଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳର ଏ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷୀ, ପଡ଼ି ନାହାନ୍ତି ତ ଆକାଶରୁ ଖସି| ଜନମି ଥିଲେ ସେତ ଓଡ଼ିଶା କୋଳେ ଏବେତ ବିହାର, ଓଡ଼ିଶା-ବେଙ୍ଗଲେ ଏହି ତିନି ରାଇଜ ଗୋଟିଏ ଥିଲା, ଓଡ଼ିଶା ସ୍ଥାନ ସବୁରି ତଳେ ରହିଲା| ବଂଗବାସୀ ‘ଗୋରା’ ନିକଟରେ ରହି, ଦାବୀ କଲେ ରହିବେ ଅଲଗା ହୋଇ| ଉଣେଇଶି ବାର ମସିହାରେ ଭଣ୍ଡି, ଅଲଗା କରିଦେଲେ ଭାତର ହାଣ୍ଡି| ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ରହିଲେ ଏକାଠି, ଚକ୍ରୀ-ଶାସନ ଶକ୍ତି, ବିହାରୀ ଲାଠି ଦଳିତ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ତ ରହିଲା, ଓଡ଼ିଆ ପଢ଼ାର ସୁଯୋଗ ତ ଗଲା| ଏପରି ଦୁର୍ଦ୍ଦିନ ମଧୁ ତ ଦେଖିଣ, ଜାତି ଉଦ୍ଧାରିବା ପାଇଁ କଲେ ପଣ| ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ କଲେ ଏକାଠି, ଗୋରା ଶାସକଙ୍କୁ ସେ ଦେଲେ ଦାବିଟି ସରକାରଙ୍କ ଠାରୁ ମାଗି ବସିଲେ, ‘ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ’ ଦିଅହେ କହିଲେ| ଦରିଆ ପାରି, ଦୂରେ ଲଣ୍ଡନେ ଯାଇ, ସରକାରଙ୍କ ନିଦ ଦେଲେ ହଜାଇ| ଅକାଟ୍ୟ ଯୁକ୍ତି ସେତ ବାଢ଼ି ବସିଲେ, ଜାତି ପାଇଁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ମାଗିଲେ| ଓଡ଼ିଆ ଇତିହାସ ଅକାଟ୍ୟ ଯୁକ୍ତି, ନପାରିଲେ ଏଡାଇ ବ୍ରିଟିଶ ଜାତି| ଉଣେଇଶି ଛତ୍ରିଶ ଏପ୍ରିଲ ଦିନ, ଓଡ଼ିଶା ଖଣ୍ଡିତ ପ୍ରଦେଶ ଦେଖଇଣ କଲେ ଯେ ‘ଏପ୍ରିଲ ଫୁଲ‌୍‍’ ଏ ଜାତିକୁ, ବୁଝି ନପାରିଲେ ଆମେ ସେ ଭୁଲକୁ| ଭାଷା, ସଂସ୍କୃତି ଲୋପ ପାଲା ଚାଲିଲା, ଓଡ଼ିଆ-ମେଳି ଲଢ଼ିବାକୁ ଡ଼ରିଲା| ନେତାମାନେ ଗାଦି ମୋହରେ ମାତି, ଚୁଲ୍ଲୀକୁ ଯାଉଛି ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତି| ପୁଣି ଚାଲିଲା ଓଡ଼ିଆ ବେକେ ଛୁରୀ, ଷଢ଼୍ଭେକଳା-ଖରସୁଆଁ ନେଲେ ବିହାରୀ| ଚାରି ସୀମାଞ୍ଚଳରେ ଚାଲିଛି ନାଟ, ଓଡ଼ିଆ ପାଉନାହିଁ, ମୁକତି-ବାଟ| ପଚାଶ ଲକ୍ଷ ଆମ ବିଚ୍ଛିନାଞ୍ଚଳ, ସଭିଏଁ ରହୁଛନ୍ତି ହୋଇ ବ୍ୟାକୁଳ| ‘ମଧୁଗୋପ’ ସାଥୀ ଅନେକ ତ ଥିଲେ, ଖଣ୍ଡିତ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଦେଖି ନ ଥିଲେ| ପରେ ପରେ ଯେତେକ ଓଡ଼ିଆ ନେତା, ଭୁଲିଲେ ମଧୁବାବୁଙ୍କର ବାରତା| ଏବେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ହେଲାଣି ବୋଝ, ପିଠିରେ ରଖିଲେ ହେବ ସେ କୁଜ| ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ନଧରନ୍ତି ତୁଣ୍ଡରେ, ଯଦି ଧରନ୍ତି ଉତ୍କଳ-ଦିବସରେ| ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି, ଓଡ଼ିଆ ଆସନ୍ତୁ, ଆମ ଦୁଃଖ କଥା ବାରେ ତ ଶୁଣନ୍ତୁ| ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ବାରେ ଚାହାନ୍ତୁ, ଓଡ଼ିଆର ଦୁଃଖକୁ ଦୂର କରନ୍ତୁ| ପୁରୁଣା ବସ୍ତି ଚକ୍ରଧରପୁର, ପୋ-ସିଂହଭୂମ, ଝାଡଖଣ୍ଡ ଫୋନ‌୍‍- ୦୯୪୩୧୭୫୯୫୦୬